Operational Excellence
Đường dài mới biết ngựa hay, người hay mới biết phải thay đổi gì
Bạn mong muốn gì khi quyết định mở rộng danh mục sản phẩm mới? Được khách hàng đón nhận, sản phẩm chất lượng, quá trình giao dịch diễn ra thuận lợi…? Dù chọn điều gì, kết quả sau cùng bất cứ ai làm kinh doanh cũng mong đợi chính là doanh thu và lợi nhuận tăng đều mỗi kỳ. Để được vậy, bạn cần giải được bài toán giảm chi phí sản xuất và tăng sản lượng trong mỗi nhà máy.
Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc khá nhiều vào đặc thù của ngành hàng mà doanh nghiệp cung cấp để có sự điều chỉnh tương thích. Với ngành giày, ông lớn mang tên Nike cũng phải trải qua những thay đổi nhất định khi quyết định đầu tư kinh doanh giày tự thiết kế – Nike By You, để có được thành công như ngày hôm nay.
“Trái ngọt” của Nike By You
Năm 2016, Đức được mời hợp tác cùng Nike trong dự án dài hơi này và đã đem đến những thay đổi nhất định như:
Để có được kết quả này, bạn cần bắt đầu tìm hiểu từ nguồn gốc vấn đề. Trước tiên, hãy cùng Đức tìm hiểu về…
Khó khăn của Nike khi gia nhập cuộc đua mới
Nike By You lần đầu tiên xuất hiện trên thị trường từ năm 2000, là một thương hiệu tiên phong trong việc cá nhân hóa thiết kế. Nike By You giúp một người bình thường cũng có thể tự thiết kế đôi giầy Nike của mình, tuy nhiên chi phí lúc này vẫn khá cao và thời gian giao hàng lên đến 1,5 – 2 tháng. Điều này chính là giới hạn khiến sản lượng tiêu thụ không tạo ra được sự tăng trưởng đột phá.
Thông qua website, khách hàng có thể dễ dàng lên mẫu giày theo những gợi ý của thương hiệu. Khách có quyền lựa chọn từ hàng chục mẫu giày mẫu trước đó như Air Max 97 hay Flyknit Free 3.0. Sau đó, họ bắt tay chọn loại vật liệu (da bò, da tổng hợp, vải dệt, vải đan …) cho đến màu sắc mỗi chi tiết hay các phụ kiện trang trí. Đặc biệt, khách hàng còn có thể in tên lên sản phẩm như tên vợ bên trái, tên chồng bên phải với nhiều màu sắc khác nhau.
Thông thường, thời gian đáp ứng tính từ khi khách hàng đặt mua đến lúc giao hàng trên thị trường Mỹ tầm 3 – 4 tuần. Mùa cao điểm, khách tại quốc gia khác phải đợi khá lâu, có những lúc lên tới 5 – 6 tuần. Đây chính là vấn đề mà doanh nghiệp cần giải quyết vì việc chờ đợi có thể là yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đặt mua hàng, nhất là mua để làm quà tặng.
Vì giày được sản xuất tại Việt Nam và thời gian vận chuyển nhiều hạn chế, cùng với đó là vấn đề về chọn lựa nguyên liệu theo yêu cầu đòi hỏi mức độ tỉ mẩn và chính xác cao. Chẳng hạn, có hơn 100,000 loại nguyên vật liệu cần quản lý và đồng bộ. Và để cho ra đời một đôi giày tự thiết kế theo đúng ý khách hàng thì người thợ cần trải qua nhiều bước từ chọn lựa vật liệu đến khâu may đóng giày.
Một xưởng sản xuất giầy Nike By You thường phải sản xuất từ 16 – 20 model, mỗi model lại có nhiều tùy chọn cho từng bộ phận khác nhau (ví dụ: đế giầy, mũi giầy, dây giầy… đều có nhiều sự lựa chọn cả về chất liệu, màu sắc, thiết kế). Điều này đã khiến cho các nhà máy bị giới hạn về công suất. Số lượng đầu nguyên vật liệu rất nhiều và muốn đặt hàng phải đợi 2-3 tháng, trong khi yêu cầu phải luôn sẵn sàng. Điều này dẫn đến số lượng nguyên vật liệu phải trữ trong kho là rất lớn, dẫn đến chi phí hàng tồn kho trên mỗi đôi giầy bán ra rất lớn.
Bên cạnh đó, số lượng model nhiều, các loại nguyên vật liệu nhiều dẫn đến yêu cầu về kĩ năng của công nhân phải là tay nghề cao và đa kĩ năng mới đảm bảo được về chất lượng và sản lượng.
Ngoài yêu cầu giải quyết vấn đề thời gian và quản lý nguồn nguyên vật liệu tốt hơn, Nike còn cố gắng giảm chi phí sản xuất (MCO) của mảng này để đảm bảo sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng ở mức giá có thể chấp nhận được.
Hiện nay, tốc độ là yếu tố quyết định khiến khách hàng chọn bạn hay đối thủ cạnh tranh, bạn có thể đọc thêm về dự án Rút ngắn tốc độ giao hàng – Lead time tại đây
Đây là dự án dài hơi và cần thay đổi từ bên trong từng bước. Do đó, Đức đã đến nhà máy, tìm hiểu từng ngóc ngách vấn đề để tư vấn cho mảng kinh doanh này của Nike, tập trung vào việc tối ưu chi phí sản xuất.
Chìa khóa giảm chi phí sản xuất, tăng sản lượng giày Nike By You
Đối với giày tự thiết kế của Nike, vấn đề lớn nhất nhà máy đang đối mặt thời điểm đó chính là thời gian xuất xưởng một đôi giày theo yêu cầu của khách. Hệ thống quản lý nguyên vật liệu cũng đang có vấn đề nên thời gian chuẩn bị trước khi bắt tay may cũng lâu hơn.
Qua quá trình làm việc và nghiên cứu, Đức nhận thấy các vấn đề và nhanh chóng điều chỉnh. Cụ thể:
Xử lý hàng tồn kho: Do có cả trăm ngàn loại nguyên vật liệu cần trữ sẵn để đảm bảo đặt là có hàng sản xuất nên nhu cầu về quản lý tối ưu hàng tồn kho là trước nhất. Hàng tồn kho thường chiếm tới 60-70% chi phí của một đôi giày. Thông qua việc quản lý định mức hàng tồn kho cho từng item thì chi phí vốn sẽ giảm và vòng quay nguyên vật liệu được rút ngắn.
Vì có quá nhiều lựa chọn như vậy, gần như mỗi đôi giày là duy nhất nên đương nhiên mỗi công đoạn đều phải chuyển đổi, ví dụ từ may chỉ trắng sang may chỉ đỏ. Do đó, việc thực hiện Chuyển Đổi Nhanh (Quick Change Over) là một yêu cầu bắt buộc.
Việc Chuẩn hóa các chi tiết để có thể dùng chung cũng là một cách để giảm số lần chuyển đổi. Ngoài ra, phát triển đa kỹ năng để khi có biến động về đơn hàng và nhân sự trong các bộ phận thì không ảnh hưởng nhiều đến năng suất, chất lượng. Đồng thời các hoạt động cải tiến liên tục, và chuẩn hóa cũng giúp cho chi phí sản xuất giảm đều.
Quản lý nguồn lực nhân sự không phải là chuyện dễ dàng, nhất là với dòng sản phẩm không sản xuất đại trà như Nike By You. Mỗi đôi giày sẽ do con người phụ trách, yếu tố này chiếm đến 50% thành phẩm ra đời có đẹp hay không. Tuy nhiên, cũng vì phụ thuộc vào yếu tố con người nhiều mà nguồn tài nguyên sống này cần được chăm sóc và bồi dưỡng đúng cách.
Việc Đức đề xuất hướng dẫn kỹ năng đồng đều cho nhân viên sẽ giúp hạn chế việc người nào nghỉ cũng không ảnh hưởng đến quy trình chung. Một nhân viên có kỹ năng tương tự sẽ thay thế dù trước đó công đoạn này không phải phần việc chính của họ.
Bài học từ Nike By You
Đối với doanh nghiệp sản xuất theo yêu cầu nói riêng và tất cả ngành hàng nói chung, giảm thời gian tạo ra sản phẩm nhưng vẫn đảm bảo chất lượng đầu ra có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Điều này sẽ quyết định doanh nghiệp bạn đứng đâu trên bản đồ đánh giá giá trị thương hiệu trên thị trường.
Nếu bạn muốn khách hàng nghĩ về mình đầu tiên như một đơn vị cung cấp hàng nhanh và tốt thì khâu tối ưu nhà máy bằng việc rút ngắn lead time là không thể bỏ qua.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng có thể giảm chi phí bằng nhiều cách, và xây dựng một cách hệ thống quy trình để hỗ trợ giảm được hàng tồn nguyên vật liệu, giảm lượng hao phí, giảm mất năng suất do chuyển đổi, giảm được lỗi trong sản xuất và nâng tay nghề công nhân.
Để làm tất cả những điều nói trên là cả một quá trình lao động và đúc kết kinh nghiệm và ứng dụng thành công trong từng nhà máy và ngành hàng. Thành quả mà Đức và Nike By You đạt được không ngẫu nhiên mà có. Đó là hành trình Đức cùng cộng sự mày mò, nghiên cứu và ứng dụng trong từng khâu của nhà máy.
Bằng kinh nghiệm, kiến thức chuyên môn vững và khao khát giúp doanh nghiệp xây dựng hệ thống sản xuất vững mạnh, Đức tin rằng mình có thể làm được nhiều hơn thế những dự án như Nike. Và đúng vậy, trong hơn 15 năm làm việc trong lĩnh vực Lean Sản xuất tinh gọn, team của Đức đã hỗ trợ nâng đỡ và cải thiện thành công nhiều quy trình ở khắp các ngành nghề khác nhau.
Nếu bạn muốn hiểu hơn về những dự án thành công khác, có thể tìm hiểu tại đây hoặc liên hệ với Đức, chúng ta cùng trò chuyện và phân tích vấn đề doanh nghiệp đang vướng mắc và tìm cách giải quyết tốt nhất.
Lê Bang Đức
Chuyên Gia Lean – Sản Xuất Tinh Gọn
